Organisatorische maatregelen
Organisatorische maatregelen zijn de derde stap in de STOP-strategie om blootstelling aan gevaarlijke stoffen te voorkomen. Pas als substitutie en technische maatregelen (redelijkerwijs) niet mogelijk zijn, wordt gekeken naar organisatorische maatregelen.
Organisatorische maatregelen helpen om blootstelling te voorkomen en minder medewerkers bloot te stellen aan gevaarlijke stoffen. Praktisch werkafspraken, zoals handen wassen voor het eten en werkplek opruimen, vallen onder organisatorische maatregelen.
Organisatorische maatregelen gevaarlijke stoffen
Via taakroulatie, waarbij werkzaamheden tussen medewerkers worden afgewisseld, kan de duur van de blootstelling per medewerker worden verkort. Ook het werken in afgescheiden ruimtes valt onder organisatorische maatregelen. Hiermee wordt gezorgd dat niet meer medewerkers potentieel worden blootgesteld dan strikt noodzakelijk.
Er zijn tal van praktische voorbeelden van organisatorische maatregelen die substantieel bijdragen aan het verminderen van de blootstelling: Is de deur dicht en de klep goed afgesloten? Worden schadelijke stoffen of processen op de daartoe aangewezen werkplek uitgevoerd? Is de werkplek netjes en wordt deze regelmatig gereinigd? Wast iedereen zijn handen en gezicht voordat er gegeten, gedronken of gerookt wordt?
Alarmsystemen en sensoren
Alarmsystemen en sensoren kunnen op verschillende manier worden toegepast.
Voorbeelden hiervan zijn vroege alarmering bij ongezonde werkomstandigheden, mogelijk gecombineerd met bijvoorbeeld het automatisch aanslaan van afzuiging of juist afslaan van machines. Maar ook duurzame gedragsverandering van werknemers door nieuwe inzichten in wanneer, waar en waarom blootstellingen plaatsvinden en hoe deze samenhangen met gedrag.
Sensoren helpen bakkers
Blootstelling aan meelstof is een serieus risico voor de gezondheid van bakkers. TNO doet in het kader van het programma ‘working-life exposoom’ onderzoek de blootstellingsniveaus in bakkerijen en de inzichten die sensoren verschaffen. Sensoren hebben het grote voordeel dat daarmee vaker kan worden gemeten dan met traditionele meetmethoden.
Lees hier ‘Sensoren helpen gezondheidsrisico’s bij bakkers voorkomen’Instructies
Ook goede instructies zijn onderdeel van organisatorische maatregelen en zijn van groot belang bij alle onderdelen van STOP-strategie. Denk aan:
- Periodieke overleggen om veiligheidsmaatregelen te bespreken en actueel te houden (toolboxmeetings)
- Direct beschikbare werkplek-instructiekaarten
- Zorgvuldig labelen, inclusief waarschuwingen en gevaarsymbolen
- Inzet van ‘nudging’, zoals het met kleuren aangeven van routes op de werkplek
Toolbox stofvrij werken
Een toolbox-meeting is erop gericht om een bepaald onderwerp te bespreken en medewerkers zelf tot denken aan te zetten. Hiervoor kan gebruik worden gemaakt van bestaande toolboxen, zoals hieronder uit de bouw en de bakkerijsector.
Deze toolbox informeert werknemers over kwartsstof en het juist gebruiken van de beheersmaatregelen. Alleen dan kunnen zij op een veilige en gezonde manier met kwartsstofhoudende materialen kunnen werken.
Download de volgende informatie:
- Handleiding (pdf) en checklist (pdf) voor het gebruik van de toolbox StofVrijWerken.
- Digitale versie van de toolbox StofVrijWerken (powerpoint) en drie aanvullende video’s. De video’s zijn beschikbaar via Youtube.
- Hard-copy van de toolbox (pdf) StofVrijWerken.
- Uitbreidingsmogelijkheden voor de toolbox StofVrijWerken: foto’s (powerpoint) en posters (powerpoint).
- Kwartsstof te lijf voor werkgevers (pdf) en voor werknemers (pdf) (Arbouw).
- Posters Stofvrijwerken poster 1 (
- pdf) / poster 2 (pdf) / poster 3 (pdf).
- Drie video’s die horen bij de presentatie Toolbox StofVrijWerken.
- Video hakhamer
- Video boren
- Video kwartsstof
De Powerpoint bestanden kunnen een foutmelding geven als deze direct geopend worden. Kies in dat geval voor ‘Opslaan als…’ in plaats van direct openen.
Deze toolbox van Blijmetstofvrij! voor de bakkerijsector is specifiek gericht op stofbeheersing in de bakkerij. Meer informatie over Blij met stofvrij! is te vinden op www.blijmetstofvrij.nl.
Roadmap on Carcinogens
Op zoek naar mogelijkheden om blootstelling aan (kankerverwekkende) stoffen te voorkomen? Bekijk dan eens de good practices op de website van de Roadmap on Carcinogens.
Bekijk de good practices